ERZURUM, KARS VE ARDAHAN İLLERİNDEKİ SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ ÜRETİCİLERİNDE Q ATEŞİ SEROPREVALANSININ ARAŞTIRILMASI
Abstract
AMAÇ: Bu çalışmada Erzurum, Kars ve Ardahan illerinde süt ve süt ürünleri üreticilerinde Q Ateşi seroprevalansı-nın araştırılması amaçlanmıştır.GEREÇ VE YÖNTEM: İllerin nüfus yoğunlukları ile bu il-lerde süt ve süt ürünleriyle uğraşanlardan belirlenen 18 yaş üzeri 153 kişiden alınan kan örneklerinden elde edi-len serumlarda İFA yöntemiyle C.burnetii’ye karşı oluşan IgG ve IgM antikorları araştırılmıştır. BULGULAR: Total seropozitiflik oranı Erzurum’da %87.8, Kars’da %92, Ardahan’da %76.2 olarak saptanmıştır. Çalış-maya alınan 153 serumdan 110’unda (%71,9) Faz I anti-jenlerine karşı oluşan IgG, 24’ünde (%15.7) Faz II Antijen-lerine karşı oluşan IgM antikoru saptanmıştır. 19 serumda ise (%12.4) sonuç negatif bulunmuştur. Total seropozitif-lik oranı erkeklerde %88.7, kadınlarda %85.7 saptanmış-tır. C.burnetii IgG erkeklerin %80.4, kadınların %57.1’inde, IgM ise erkeklerin %8.2 kadınların %28.6’sında pozitif saptanmıştır. Cinsiyete göre IgG ve IgM arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlıyken, total seropozitiflikte an-lamlı değildi. Yaş gruplarına göre total seropozitiflik oranı 18-29 yaş grubunda %58.3, 30-49 yaş grubunda %86.9,50-69 yaş grubunda %88.7, 70 yaş üzerinde %100, C.bur-netii IgG pozitiflik oranı 18-29 yaş grubunda %61.8, 30-49yaş grubunda %76.8, 50-69 yaş grubunda %70.5, 70 yaşüzerinde %83.3 saptanmıştır.SONUÇ: Erzurum, Kars ve Ardahan illerinde Q Ateşinin seroprevalansı Türkiye’nin diğer bölgelerine göre yüksek bulunmuştur. Ülkemiz ekonomisini yakından ilgilendiren bu hastalığın kontrol altına alınması için gerekli önlem-lerin alınması, hayvan yetiştiricilerinin eğitilmesi, süt ve süt ürünlerinin satışının denetlenmesi gerekmektedir. Kliniklerde sebebi bilinmeyen ateş tanısı ile takip edilen hastaların Q Ateşi yönünden de incelenmesi, hastalığın prevalansının ortaya konulması ve kontrol altına alınma-sında yararlı olacaktır.