ROMATİZMAL HASTALIKLARDA KAPLICA TEDAVİSİ
Abstract
Kaplıca tedavisi, termal veya mineralli doğal kaynak suları-nın tedavi edici etkilerinden yararlanılması amacı ile içme kürleri, inhalasyon kürleri, banyolara daldırma (immersi-yon) veya çamur ve diğer doğal peloid paketlerinin uygu-lanması olarak tanımlanır. Balneoterapi terimi, spa terapisi terimi veya kaplıca tedavisi birbirinin yerine kullanılan te-rimlerdir. Kaplıca tedavi programları spa merkezlerinde, belirli aralıklarla seri halinde tekrarlanarak kür programları şeklinde uygulanmaktadır. Kaplıca tedavisi kronik birçok hastalığın tedavisinde olduğu gibi kronik romatizmal has-talıkların yönetiminde de önemli bir rol oynamaktadır. Kap-lıca tedavisinde kullanılan termal kaynak suyunun fiziksel, kimyasal kompozisyonuna ve sıcaklığına göre terapötik etkisi değişkenlik göstermektedir. Türkiye; sülfür, radon, bikarbonat, karbondioksit gibi çeşitli içeriklere sahip olan termal ve mineral suları içeren farklı lokasyonlarda bulu-nan birçok kaplıca merkezi ile bu açıdan zengin bir kaynak oluşturmaktadır. Kaplıca tedavisinin etki mekanizması çe-şitli görüşler nedeni ile tam net olarak açığa kavuşturula-masa da tahmin edilebilen etki mekanizmaları kimyasal, termal, mekanik ve immünomodülatör olmak üzere geniş bir spektruma sahiptir. Romatizmal hastalıklarda tedavinin amacı ağrıyı azaltmak, eklem hasarını ve fonksiyonel kaybı önlemektir. Farmakolojik tedavilerde gün geçtikçe artan gelişmelere rağmen hala romatizmal hastalıklara bağlı gelişen fonksiyonel kayıplar ve bunun sonucunda geli-şen yaşam kalitesinde bozulma ve işgücü kaybının önüne geçilememektedir. Bu noktada romatizmal hastalıkların yönetiminde son yıllarda balneoterapinin tek başına veya diğer geleneksel tıbbi tedavilere tamamlayıcı olarak önemi gün geçtikçe giderek artmaktadır. Çeşitli araştırmalardan elde edilen sonuçlar balneoterapinin fonksiyonel kayıplar üzerine faydalı etkilerini ortaya koymaktadır. Bu çalışmada, laboratuvar parametreleri ve klinik açıdan yapılan mevcut çalışmalar gözden geçirilerek kaplıca tedavisinin romato-id artrit, ankilozan spondilit, psöriyatik artrit ve osteoartrit gibi romatizmal hastalıklar üzerindeki etkisi güncel bilgiler ışığında sunulmuştur.