Kas iskelet sistemi yaralanmalarında plateletten zengin plazma tedavisi
Abstract
Kas iskelet sistemi yaralanmaları uzun dönem şiddetli ağrı ve fiziksel özürlülüğün en sık nedenlerinden biri olup, dünya genelinde yüz milyonlarca kişiyi etkilemektedir. Yara iyileşmesi konusunda yapılan çalışmalar, büyüme faktörlerinin normal doku yapısında ve doku hasarına verilen cevapta kompleks bir regulasyona sahip olduğunu ve hasarlı dokunun iyileşmesinde önemli ve etkin rol üstlendiklerini ortaya çıkarmıştır. Koagulasyon kaskadında önemli rolleri ile bilinen plateletlerin, içerdikleri büyüme faktörleriyle doku tamirinde önemli rol oynadığı anlaşılmıştır. Plateletleri konsantre ederek suprafizyolojik dozlarda büyüme faktörü elde etmek, yara iyileşmesinin hızlandırılması ve daha iyi fonksiyonel düzelme sağlamak, plateletten zengin plazma tedavisinin (PZP) esasını oluşturmaktadır. Lateral epikondilit, aşil tendiniti, rotator tendon lezyonları, ligament ruptürleri, kas yaralanmaları, osteoartrit gibi kas iskelet sistemini ilgilendiren çok çeşitli durumlarda kullanılan PZP ortopedi, fiziksel tıp ve rehabilitasyon, spor hekimliği branşlarının yanında, diş hekimliği, plastik cerrahi, dermatoloji, nöroloji ve oftalmoloji gibi birçok branşın da ilgi alanına girmektedir. Henüz yeni sayılabilecek bu tedavi şeklinin uygulamasında tam bir standardizasyon bulunmamaktadır. Farklı ticari kitler ile farklı ürünler elde edilebilmekte, bu da klinik çalışmalarda tedavi etkinliğinin değerlendirilmesinde sorunlara yol açmaktadır. Bununla birlikte, PZP tedavisinin etkinliğinin değerlendirildiği klinik çalışmalarda umut vadeden sonuçlar elde edilebilmektedir. Yara iyileşmesinde sonucu önceden tahmin edilebilen, hızlı doku tamiri ve fonksiyonel düzelme sağlayabilen tedaviler hedeflenmektedir. Bu bağlamda PZP önemli bir basamak teşkil etmektedir. Musculoskeletal system injuries are the most common cause of long term severe pain and physical disability and affect hundred millions worldwide. Studies concerning wound healing demonstrated that, growth factors have a complex interaction in normal tissue structure and in response to tissue damage, furthermore they play a crucial and effective role in tissue regeneration. Platelets have important role in coagulation cascade, however it has also been proven that, they contain growth factors that play a central role in tissue regeneration. The aim of platelet rich plasma (PRP) therapy is to accelerate wound healing and improve functional restoration by using supraphysiological doses of growth factors in concentrated platelets. PRP therapy, now being used in various musculoskeletal conditions such as lateral epicondilitis, achilles tendinitis, rotator cuff lesions, ligament ruptures, muscle strains, osteoarthritis, is particularly in interest of fields like orthopedics, physical medicine and rehabilitation and sports medicine, but also dentistry, plastic surgery, dermatology, neurology and ophtalmology. There is lack of standardization of this new therapy modality. There are various kind of commercial kits which may produce different PRP’s causing difficulties in evaluating the results of clinical studies. However there are promising results in clinical studies assesing the effect of PRP’s. The target of new therapies is to obtain predictable, rapid tissue regeneration and functional improvement. In this context, PRP serves as an important step.