TÜRK TOPLUMUNDA SÜRRENAL BEZ NORMAL KALINLIK VE DANSİTE DEĞERLERİNİN BİLGİSAYARLI TOMOGRAFİ İLE BELİRLENMESİ, YAŞ VE CİNSİYETE GÖRE DAĞILIMI

Abstract

AMAÇ: Sürrenal bez kalınlığı enfeksiyon, kanama, malignite gibi çeşitli etkenlerden etkilenmektedir. Literatürde normal böbrek üstü bezi kalınlık değerleri ve yaş, cinsiyet ile değişimi hakkında geniş hasta gruplarında yapılmış çok az çalışma vardır. Bu çalışmanın amacı sürrenal bez normal kalınlık ve dansite aralıklarının Türk Toplumunda belirlenmesi, yaş ve cinsiyete göre dağılımının bulunmasıdır. GEREÇ VE YÖNTEM: 01.09.2019 - 01.11.2019 tarihleri arasında Afyonkarahisar Sağlık Bilimleri Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesine başvuran ve Radyoloji Anabilim Dalında abdomen bilgisayarlı tomografisi çekilen 18 yaş ve üzerindeki hastaların görüntüleri retrospektif değerlendirildi. Bilinen veya şüpheli sürrenal bez hastalığı ya da kitlesi olan hastalar çalışma dışı bırakıldı. 620 (275 K, 345 E) hastada sağ ve sol ayrı ayrı olmak üzere toplamda 1240 sürrenal bez çalışmaya dahil edildi. Sağ ve sol sürrenal bez için ayrı ayrı korpus kalınlıkları, prekontrast görüntülerde ortalama dansite değeri ölçüldü. Kalınlık ve dansitelerin yaşa ve cinsiyete göre anlamlı farklılık gösterip göstermediği değerlendirildi. BULGULAR: Ortalama yaş 52 olup 254’ü 18-49 yaş arası (%41); 366’sı 50 yaş ve üstündeydi (%59). Tüm yaş gruplarında ve her iki cinsiyette sağ ve sol sürrenal bez karşılaştırıldığında; ortalama korpus kalınlıkları sağda 6.40 mm; solda 6.46 mm bulunmuştur. Ortalama dansiteler ise sağda 13.62 hounsfield unit (HU); solda 12.79 HU ölçülmüştür. Hastalar ‘18-49 yaş arası’ ve ‘50 yaş ve üstü’ olmak üzere iki gruba ayrıldığında; dansite ölçümlerinde anlamlı farklılık saptanmadı (p=0.871 ve p=0.262). 50 yaş ve üstünde her iki sürrenal bez istatistiksel olarak anlamlı kalın bulunmuştur (p=0.0004 ve p=0.0003). Pearson korelasyon testine göre yaş ortalaması arttıkça kalınlık artmaktadır. Cinsiyet göz önüne alındığında; her iki sürrenal bez erkeklerde istatistiksel olarak anlamlı kalın bulunmuştur (p=0.048 ve p=0.003). Erkeklerde dansite değerleri sağ sürrenal bezde kadınlara göre minimal daha yüksek çıkmakla birlikte iki cinsiyet arasında anlamlı farklılık izlenmemiştir (p=0.714). SONUÇ: Çalışmamızda sürrenal bez korpus kalınlıkları tüm yaş gruplarında ve her iki cinsiyette sağda 6.40 mm; solda 6.46 mm bulunmuştur. Bu nedenle günümüzde genel kabul gören 10 mm kalınlık üst sınırının güncellenmesi gerektiğini düşünüyoruz. İngilizce ve Türkçe literatür taraması yapıldığında, çalışmamız en geniş hasta popülasyonu ile yapılmış olup rutin abdomen Bilgisayarlı Tomografi raporlamada kaynak olarak kullanılabilir.

OBJECTIVE: Adrenal gland thickness can be a ected by various conditions such as infections, hemorrhage, neoplasms. However, there are few studies in the literature on the normal size of adrenal gland and its variation by age and gender in large patient groups. The aim of this study is to determine the normal adrenal gland thickness and density ranges of the adrenal gland in Turkish society and to find out its distribution according to age and gender. MATERIAL AND METHODS: We examined retrospectively the computed tomography images of patients aged 18 and over who underwent upper abdomen computed tomography scan at Afyonkarahisar Health Sciences University, Department of Radiology from September 1, 2019 to October 1, 2019. After excluding patients with clinical or imaging evidence of adrenal disease, we included 620(275 F, 345 M) patients in the study and examined a total of 1240 adrenal glands separately as right and left. Corpus thicknesses were measured separately for the right and left adrenal glands, and mean density values were measured in precontrast images. It was evaluated whether thickness and densities di er significantly according to age and gender. RESULTS: The mean age of the patients was 52, and 254 (41%) of them were ages 18-49 while 336 (59%) of them were patients aged 50 years and older. When the right and left adrenal glands in all age groups and both genders are compared, average corpus thickness was 6.40 mm on the right and 6.46 mm on the left. The mean attenuation value of the right gland was 13.62 Hounsfield unit (HU) and of the left gland was 12.79 HU. When the patients are divided into age groups as 18-49 and 50 years and older, there was no significant di erence between densities (p=0.871 and p=0.262). In contrast to density, thickness showed a significant di erence. Both right and left adrenal gland bodies were found to be statistically significantly thick in patients aged 50 years and older (p=0.0004 and p=0.0003). There was a positive correlation between age and thickness according to Pearson correlation test. According to gender; both right and left adrenal glands were statistically significantly thick in males (p=0.048 and p=0.003). Although density values in males were slightly higher in the right adrenal gland compared to women, no significant di erence was observed between the two genders (p = 0.714). CONCLUSIONS: We found that adrenal gland corpus thickness was 6.40 mm on the right and 6.46 mm on the left in all age groups and both genders. Therefore, we think that the generally accepted 10 mm thickness upper limit should be updated. When the English and Turkish literature is reviewed, our study was conducted with the largest patient population and can be used as a reference for routine abdominal Computed Tomography reporting.