Etkileşimleri Test Etmek İçin Hizalanmış Sıra Sayıları Dönüşüm Yöntemleri
Citation
Doğan, İ., & Doğan, N. (2021). Etkileşimleri Test Etmek İçin Hizalanmış Sıra Sayıları Dönüşüm Yöntemleri. Turkiye Klinikleri Journal of Biostatistics, 13(1).Abstract
Amaç: Bu makalenin amacı, normallik varsayımının sağlanmadığı faktöriyel deneme desenlerinde etkileşim teriminin
önemlilik testi için uygulaması kolay ve etkili olan hizalanmış sıra
sayıları dönüşümü işlemini tanıtmaktır. Gereç ve Yöntemler: Birçok istatistiksel testin geçerliliği, gözlemlerin normal dağıldığı varsayımına bağlıdır. Ancak incelenen birçok karmaşık özellik, normal
olmayan dağılımlara sahiptir. Dağılımın normal olmadığı durumlarda kullanılan çeşitli yaklaşımlar mevcuttur. Normallik veya
varyansların homojenliğini ihlal eden verilerin söz konusu olduğu
durumlarda, başlangıçta sıra sayısı dönüşümleri alternatif olarak
önerilmiştir. Sıra sayıları dönüşüm işleminin dikkate alındığı çalışmalarda önce orijinal gözlemler sıra sayılarına dönüştürülmekte,
ardından da sıra sayıları üzerinde parametrik bir istatistik hesaplanmaktadır. Bulgular: Hem en küçük kareler tekniğine hem de
sıra dönüşüm işlemine alternatif bir yöntem, hizalanmış sıra sayıları
dönüşüm işlemidir. Hizalanmış sıralama dönüşümü, hem normallik
gibi varsayım ihlallerinin etkisini en aza indirmekte hem de sıralama dönüşümü için bir sorun olan etkileşim terimlerinin önemlilik
testine olanak sağlamaktadır. Hizalanmış sıra sayıları işlemine dayalı testler sağlam ve güçlü testlerdir. Bu işlem, varsayım ihlallerine ve aykırı değerlere karşı duyarlı değildir. Sonuç: Hizalanmış sıra
sayıları dönüşüm işlemlerinin klasik varyans analizi işlemlerine
karşı bilinen en iyi alternatifler olduğu ve normallik varsayımlarının
şüpheli olduğu durumlarda kullanılması gerektiği sonucuna varılmıştır. Objective: The purpose of this article is to introduce
aligned rank transform which is easy and effective to apply for the
significance test of interaction term in factorial experimental design
where normality assumption is not provided. Material and Methods: The validity of many statistical tests depends on the assumption that observations are normally distributed. But, many complex
traits studied have non-normal distributions. Several approaches
exist to respond to non-normality. Rank transformations were initially proposed as an alternative when dealing with data that violated normality or homogeneity of variances. In studies where the
rank transformation is taken into consideration, the original observations are first converted into ranks, and then a parametric statistics is calculated on the ranks. Results: An alternative method to
both the least squares technique and the rank transform process is
the aligned rank transform procedure. The aligned rank transform
minimizes the effect of violations of assumptions such as normality,
but does not suffer some of the same problems of the rank transform, such as introducing interactions when they are not present or
removing interactions when they are present. The aligned rank
transform is a robust and powerful technique. This method is not
sensitive to outliers and violations of assumptions on error distribution. Conclusion: It concluded that the aligned rank transform procedures appear to be the best known alternatives to the classical
analysis of variance procedures, and should be used in situations
where the assumptions of normality is suspect.