Uyum Katsayıları ve Nominal Verilerde Kategorik Uyum İçin Yeni Bir Yöntem Önerisi
Citation
Doğan, İ., & Doğan, N. (2020). Uyum Katsayıları ve Nominal Verilerde Kategorik Uyum İçin Yeni Bir Yöntem Önerisi. Turkiye Klinikleri Journal of Biostatistics, 12(3).Abstract
Amaç: Makalenin amacı, nominal verilerde kategorik uyum için tarafımızdan önerilen yeni bir yöntem sunmak, uyum kavramına genel bir bakış sağlamak ve bilimsel araştırmalardaki önemini vurgulamaktır. Gereç ve Yöntemler: Sosyal, davranışsal, fiziksel, biyolojik ve tıbbi bilimlerde güvenilir ve doğru ölçümler, değerlendirme için temel oluşturmaktadır. Yöntem karşılaştırma ve güvenilirlik çalışmalarında, farklı gözlemciler veya enstrümanlarla yapılan çoklu ölçümler arasındaki uyumu değerlendirmek önemlidir. Literatürde, 2 ölçüm arasındaki ilişkiyi veya uyumu özetlemek için çok sayıda indeks geliştirilmiştir. Bu çalışmada, aynı denek ya da örnekteki farklı gözlemciler, yöntemler, araçlar, laboratuvarlar, tahliller, cihazlar vb. ile yapılan ölçme ya da okumaların karşılaştırılmasında kullanılan yöntemler dikkate alınmış, sürekli ve kategorik verilerin söz konusu olduğu durumlarda uyumu değerlendirmek için kullanılan istatistiksel yaklaşımlar gözden geçirilmiştir. Çalışmada, örnek olarak kullanılan veriler tamamen rastgele türetilmiş verilerdir. Bulgular: Gerek Helldén tarafından gerekse tarafımızdan önerilen yöntemler, uyum değerlerinin 0-1 arasında kalmasını garanti etmektedir. Üstelik her 2 yöntemin uyumsuzluktan diğer yöntemler kadar etkilenmediği, gerçeğe daha yakın sonuçlar verdiği söylenebilir. Sonuç: Kategori uyumu için 'uyum oranı' kriterine göre 2 karar verici için Helldén tarafından önerilen yöntemin, 3 ve daha fazla sayıda karar verici için ise tarafımızdan önerilen yöntemin kullanılmasının uygun olacağı sonucuna ulaşılmıştır. Bazı durumlarda alternatif yöntemlerin, değerlendiriciler arasındaki uyumun belirlenmesinde daha uygun olabileceği unutulmamalıdır ABSTRACT Objective: The aim of the article is to present a new method proposed by us for categorical agreement in nominal data, to provide an overview of the concept of agreement and to emphasize its importance in scientific research. Material and Methods: In social, behavioral, physical, biological, and medical sciences, reliable and accurate measurements serve as the basis for evaluation. In method comparison and reliability studies, it is often important to assess agreement between multiple measurements made by different observers or devices. The literature contains a vast amount of coefficients for summarizing association or agreement between two measurements. In this study, the comparison of measurement or reading methods performed by different observers, methods, instruments, laboratories, tests, devices, etc. on the same subject or sample is dealt with. In addition, statistical approaches were reviewed to evaluate the agreement with continuous and categorical responses. The data used as an example in the study are completely randomly derived data. Results: The methods suggested by both Helldén and us ensure that the agreement values remain between 0 and 1. It can be said that both methods are not affected by disagreements as much as other methods and give results closer to the truth. Conclusion: According to the 'agreement ratio' criterion for category agreement, it was concluded that the method suggested by Helldén would be appropriate for two decision makers and the method suggested by us would be appropriate for three or more decision makers. However, alternative measures of interrater agreement may be more appropriate in certain instances.