PREMATÜR BEBEKLERE UYGULANAN AĞRILI İŞLEMLERİN SIKLIK VE ŞİDDETİNİN ARAŞTIRILMASI: PROSPEKTİF BİR ÇALIŞMA

Abstract

AMAÇ: Bu çalışma; postnatal ilk 48 saat içinde mekanik ven-tilasyon gereksinimi olan ve gestasyonel yaşı 24 ila 37 hafta arasında değişen yenidoğanların yaşamlarının ilk 14 gününde aldıkları rutin bakım sırasında maruz kaldığı ağrılı işlem sıklık ve şiddeti ile gestasyon yaşı arasındaki ilişkiyi tespit etmeyi amaç-lamaktadır. GEREÇ VE YÖNTEM: Yenidoğan yoğun bakım ünitesinde iz-lenen postanal ilk 48 saati içinde mekanik ventilasyon gerek-sinimi olan, gestasyonel yaşı 24 ila 37 hafta arasında değişen, yaşamlarının ilk 14 günü içinde kaybedilmeyen, başka bir mer-keze sevk edilmeyen veya kayıtlarında eksiklik olmayan 28 yeni-doğan çalışmaya alındı. Çalışmaya dahil edilen bebeklere post-natal 14 gün boyunca Yenidoğan İnfant Ağrı Skalası (Neonatal Infant Pain Scale-NIPS) uygulandı. 28. gebelik haftasından önce doğan bebekler ile 28. gebelik haftası ve sonrasında doğan be-bekler ağrılı işlem sıklığı ve NIPS skoru yönünden karşılaştırıldı. BULGULAR: Gestasyonel yaşı <28. Hastadan küçük olan yeni-doğanlarda (n=11)>28. hafta olan yenidoğanlara (n=17) kıyasla; kız bebek sayısı anlamlı olarak daha fazla (p=0.034) ve şifa ile taburcu olma oranı anlamlı olarak düşük (p=0.012) gestasyo-nel yaşı 28. haftadan küçük olan yenidoğanlarda nazal aspiras-yon trakeal aspirasyon feeding tüpü takılması ve çıkarılması, röntgen çekilmesi, kan basıncı ölçme ve kan alma işlemlerinin anlamlı olarak daha fazla sayıda uygulandığı saptandı. (sırasıy-la; p=0.001, p=0.007, p=0.005, p=0.007, p=0.007, p=0.018 ve p=0.015) . Gestasyonel yaşı <28. haftadan küçük olan bebeklere ait NIPS skoru anlamlı olarak daha yüksektir (p=0.018). SONUÇ: Yoğun bakım birimindeyken ağrılı müdahale gerçek-leştirilen preterm yenidoğanlara etkin ve yeterli analjezi uy-gulandığında, morbidite oranı azalacaktır. Bu çalışma ile erken prematür bebeklere daha fazla ağrılı işlem uygulandığını ve bu bebeklerin geç prematürlerle karşılaştığında ağrı şiddet skorla-rının daha yüksek olduğunu saptadık. Ağrılı işlemlerin getirdi-ği olası olumsuz sonuçlar açısından erken prematür bebekler daha fazla risk taşımakta olup yenidoğan bebeklere işlem önce-si yeterli analjezi desteği ile ilgili ileri araştırmalarda bu bilgi göz önünde bulundurulmalıdır.