Adolesanlarda uyku kalitesi ve etkileyen faktörler
Özet
Amaç: Bu çalışma, adolesanlarda uyku kalitesi ve etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntem: Araştırma, 300 adolesana yüzyüze anket uygulanarak yapılmıştır. Araştırmada, tanımlayıcı Anket Formu ile Pittsburg Uyku Kalitesi İndeksi (PUKİ) ve Epworth Uykululuk Ölçeği (EUÖ) kullanılmıştır. Bulgular: Yaş ortalaması 17.02±1.04 (14-20 yıl). Toplam PUKİ ortalaması 6.28±3.05 olup, puan aralığı 1-17’dir.Uyku kalitesi kötü olanların oranı %54.7’dir. Epworth uykululuk skalası puan ortalaması 4.61±3.87 olup, adölesanların %9’u gün içinde aşırı uykululuk problemi yaşamaktadırlar. Geçi- rilmiş bedensel rahatsızlığı (%79.4) ve geçirilmiş uyku bo- zukluğu (%74.3) olanlarda, ders çalışırken uyku problemi yaşayanlarda (%66.3), aşırı çay-kahve tüketenlerde (%66) sigara içenlerde (%73.1), sosyal-ailevi (%71.4), fiziksel ve ruhsal problemleri olanlarda (% 76.6), GİS rahatsızlığı (%77.8) ve iştah değişikliği problemi yaşayanlarda (%73.8), akut enfeksiyonu olanlarda (%70), uyku kalitesi anlamlı düzeyde daha düşük bulunmuştur. Lojistik regresyon analizinde sosyal ve ailevi problemler daha önce geçirilmiş uyku bozukluğu ve iştah değişikliği uyku kalitesindeki azal- manın %28’inden sorumlu, belirleyici faktörlerdir. Sonuç: Adolesanların yarıdan fazlasının uyku kalitesi düşük- tür. Adolesanlarda uyku kalitesinin, büyüme-gelişme ve akademik başarı üzerine etkisi konusunda bilinçlenme ve farkındalık yaratılması, kontrol edilebilir faktörlerin elimi- nasyonuyla, oldukça önemlidir. Purpose: This study was done to determine the sleep quality in adolescents and the factors that affect it. Material and method: The study was done by surveying the 300 adolescents. In the research, defining Questionnaire Form, Pittsburg Sleep Quality Index (PUKI) and Epworth Sleepiness Scale (EUÖ) were used. Results: The average age were 17,02±1,04 (14-20 years). The average total PUKI is 6,28±3,05 and the score interval is 1-17. The rate of the ones whose sleep quality is bad is 54,7 %. The average point of the Epworth sleepiness scale is 4,61±3,87, and the 9 % of the adolescents have suffered from sleepiness during the day. The sleep quality was found to be 79,4 % in those with a body disease, 74.35 in those with sleep disorder, 66,3 % in those who have sleep prob- lem while studying, 66% in those who drink too much coffee and tea, 73,1 in the smokers, 71,4% in those having social-familial problems, 76,6% in those having physical and psychological problems, 77,8% in the ones with GIS disorder, 73,8% in those who have the problem of appetite change, and 70% in those with cute infections. In the analysis of logistic regression, social and familial problems the formerly experienced sleep disorders and the change of appetite are the determining factors responsible for the decrease in the sleep quality. Conclusions: The sleep quality of adolescents is low. It is considerably important to raise awareness of the effects of sleep quality in adolescents on the growth-development and academic success by eliminating the controllable factors.