Total diz veya kalça protezi olan hastaların komorbidite faktörlerinin bakım verenlerde algılanan bakım yükü ve yeniden yatış üzerine etkisinin değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, primer total kalça ve diz protez cerrahisini geçiren hastalarda komorbiditelerin bakım verenlerin yükü ve yeniden yatış üzerindeki etkisini incelemektir. Bu tanımlayıcı ve prospektif tipte çalışmaya, kolay örnekleme yöntemi ile belirlenen primer total kalça ve diz protezi uygulanan 127 hasta ve onlara bakım veren 127 hasta yakını dahil edildi. Çalışmanın verileri Haziran 2019 – Ocak 2020 tarihleri arasında, Charlson komorbidite indeksi (CCI), Amerikan Anestezistler Derneği (ASA) sınıflandırması, Katz Günlük Yaşam Aktiviteleri Ölçeği (GYA), Zarit Bakım Verme Yükü Ölçeği ve Hemşire Değerlendirme Formu kullanılarak toplandı. Hastaların klinik verileri analiz edilerek, yeniden yatışı üzerindeki etkisi Ki kare, Tek Değişkenli Logistik Regresyon ve Pearson Kolerasyon ile analiz edildi. GYA ve CCI'nin bakım verme yükü üzerindeki etkisi Çoklu Doğrusal Regresyon ile analiz edildi. p <0.05 istatistiksel olarak anlamlı kabul edildi. Hastaların %79,5' i kadın ve yaş ortalamaları 63,35±9,67 idi. 30 günlük yeniden yatış oranı %14,2 olup en sık yeniden yatış nedeninin cerrahi enfeksiyon olduğu belirlendi. Hastalar bu CCI sistemi kullanılarak puanlandı ve kesme puanı 2 olan yüksek (yüksek CCI grubu > 2, n = 49) ve düşük CCI (düşük CCI grubu ?2, n = 78) gruplarına ayrıldı. Hastaların ASA, Katz GYA ve CCI puanlarının, yeniden yatış için bir risk faktörü olmadığı saptandı (p>0,05). Bakım verenlerin %40,2'sinin hastanın kızı, Zarit Bakım yükü ortalama puanları ise 34,34± 21,55 olup, bakım verenlerin %39,4'ü orta şiddetli yük altındaydı. Hastanın fonksiyonel durumu, ağrı skoru, Braden ve Düşme risk puanlarının, yeniden yatış ve bakım yükünü etkilemediği görüldü. Ancak hastanın hastanede kalış süresi, CCI ve Katz GYA puanlarının bakım yükünü etkileyen faktörler olduğu tespit edildi (p<0,05). Amaca yönelik olarak komorbiditelerin bakım yükü ve yeniden yatışa etkisi sonucu CCI, Katz GYA total kalça veya diz protezi cerrahisinden sonra yeniden yatış riskini tahmin etmek için yeterli olmayabilir ancak bakım yükünü tahmin etmek için kullanılabilir.

This study aims to examine the effect of comorbidities on care burden for caregivers and rehospitalization in patients who underwent primary total hip and knee replacement surgery. In this descriptive and prospective study, 127 patients determined by easy sampling method who underwent primary total hip and knee replacement and their 127 caregivers were included. The data of the study were collected using Charlson comorbidity index (CCI), the American Society of Anesthesiologists (ASA), the Katz Activities of Daily Living Scale (ADL), Nurses' Assesment Form and the Turkish version of Zarit Care Burden Scale between June 2019 - January 2020. By analyzing the clinical data of the patients, the effect on rehospitalization was analyzed using Chi-square, Univariate Logistic Regression and Pearson Correlation. The effect of ADL and CCI on caregiving burden was analyzed by Multiple Linear Regression. p <0.05 was considered statistically significant. 79.5% of the patients were female and their mean age was 63.35 ± 9.679. The 30-day rehospitalization rate was 14.2%, and the most common reason for rehospitalization was surgical infection. Patients were scored using this CCI system and grouped as high (high CCI group >2, n = 49) and low CCI (low CCI group ?2, n = 78) with a cut-off score of 2. ASA, Katz ADL and CCI scores of the patients were not determined as a risk factor for rehospitalization (p> 0.05). 40.2% of the caregivers were the daughters of the patient, Zarit Care burden scores were 34.34 ± 21.55, and 39.4% of the caregivers were under moderate burden. It was observed that the patient's functional status, pain score, Braden and Fall risk scores did not affect rehospitalization and care burden. However, the duration of hospital stays, CCI and Katz ADL scores were found to be factors affecting the care burden (p <0.05). CCI and Katz ADL may not be sufficient to estimate the risk of rehospitalization after total hip and knee replacement surgery but can be used to estimate the care burden.