TÜRKİYE'DE BİR ÜNİVERSİTENİN ORAL VE MAKSİLLOFASİYAL CERRAHİ KLİNİĞİNDE KULLANILAN BİLGİLENDİRİLMİŞ ONAM FORMLARININ OKUNABİLİRLİĞİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Abstract

Amaç Tıbbi tanı ve tedavi öncesinde hastaları bilgilendirmek ve onamlarını almak için kullanılan aydınlatılmış onam formlarının okunması ve anlaşılması kolay olmalıdır. Bu araştırma, Türkiye'deki bir üniversitenin ağız, diş ve çene cerrahisi bölümünde cerrahi müdahalelerden önce kullanılan bilgilendirilmiş onam belgelerinin okunabilirliğini değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Yöntem Bu çalışmada, bir üniversitenin çene cerrahisi kliniğinde kullanılan yirmi onam formu analiz edildi. Her formun cümle, kelime, hece, cümle başına kelime, kelime başına hece ve tıbbi terim sayısı hesaplandı. Onam formlarının okunabilirlik düzeyleri Ateşman formülü kullanılarak değerlendirildi. Bulgular Onam formlarındaki ortalama kelime sayısı 11,8, ortalama hece sayısı 2,9 ve tıbbi terim oranı %3,38 olarak belirlendi. Ateşman okunabilirlik formülüne göre, onam belgelerinin okunabilirlik puanı 37.1 ile 68.8 arasında değişmiş ve 20 onam formundan 6 onam belgesinin okunabilirliği "zor" seviyesinde, 14 onam formunun okunabilirliği ise "orta zorluk" seviyesinde bulunmuştur. Sonuç Çalışma bulgularına göre, ağız ve çene yüz cerrahisinde kullanılan bilgilendirilmiş onam formlarının okunması zor olup genellikle lise veya daha yüksek eğitim seviyesi gerektirmektedir. Türkiye'nin ortalama eğitim seviyesi ve sağlık okuryazarlığı oranı göz önüne alındığında, oral ve maksillofasiyal cerrahide kullanılan onam formlarının okunabilirliğini artırmak için revize edilmesi önerilir. Anahtar Kelimeler Ateşman okunabilirlik formülü, Bilgilendirilmiş onam formu, Ağız ve çene cerrahisi, Okunabilirlik.

Aim Informed consent documents should be written in a manner that is easy to read and understand. This study aims to evaluate the readability of informed consent documents utilized before surgical procedures in the department of oral and maxillofacial surgery at a university in Türkiye. Methods This study analyzed twenty consent forms used in a university's maxillofacial surgery clinic. The number of sentences, words, syllables, words per sentence, syllables per word, and the frequency of medical terms were calculated for each form. The readability levels of the consent forms were evaluated using the Ateşman formula. Results The mean number of words in the consent forms was 11.8, the mean number of syllables was 2.9, and the proportion of medical terms was 3.38. Based on the Ateşman readability formula, the readability scores of the consent documents used in surgery ranged from 37.1 to 68.8. Among the 20 consent forms analyzed, six were deemed 'difficult' in readability, while 14 were rated as 'moderate difficulty'. Conclusion Based on study findings, informed consent forms used in oral and maxillofacial surgery are difficult to read and generally require a high school or higher level of education. Given Türkiye's average education level and health literacy rate, it is recommended that consent forms used in oral and maxillofacial surgery be revised to enhance readability. Keywords Ateşman readability formula, Informed consent form, Oral and maxillofacial surgery, Readability.