Klinik Örneklerde Mycobacterium Tuberculosis Saptanmasında PCR-ELISA Yönteminin Değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Tüberküloz (TB) dünyada en önemli ölüm nedenlerinden biridir. Mycobacterium tuberculosis komplex’in (MTBC) neden olduğu hastalığın erken tanısı TB’un kontrolünde önemlidir. Bu amaçla son yıllarda TB’un hızlı tanısında nükleik asit amplifikasyon test (NAAT) yöntemleri yaygın olarak kullanılmaya başlamıştır. Klinik hasta örneğinden direkt olarak MTBC saptamaya yönelik NAAT yöntemlerinden biri de “Polymerase Chain Reaction-Enzyme Immunoassay” (PCR-ELISA)’dır. Bu çalışmada, PCR-ELISA temelli ticari bir test olan ProDect MYCOBACTERIUM TUBERCULOSIS (bcs Biotect S.p.A., Cagliari, İtalya) testinin akciğer ve akciğer dışı örneklerde MTBC saptamadaki performansının araştırılması amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Çalışmada tüberküloz kuşkulu hastalardan alınan 100 klinik örnek (76 akciğer, 24 akciğer dışı örnek) mikroskopi, kültür ve ProDect MYCOBACTERIUM TUBERCULOSIS PCR-ELISA test yöntemi ile incelenmiştir. Bu testte, amplifiye ürünün saptanması “DNA enzyme immunoassay” (DNA-ELISA) yöntemi ile mikroplaklarda gerçekleştirilir. DNA-ELISA yöntemi mikroplak kuyucuklarına kaplanmış, streptavidin-biotin bağlı, tek iplikçikli prob DNA ile amplifiye edilmiş DNA’ların hibridizasyonu esasına dayanır. Aranan DNA ile prob arasındaki bağlanma anti-DNA fare monoklonal antikor kullanılarak saptanır.Bulgular: Altın standart yöntem olan kültür ile birlikte değerlendirildiğinde, tüm örneklerden elde edilen sonuçlara göre PCR-ELISA testinin duyarlılığı % 68.2, özgüllüğü % 94.1 olarak belirlenmiştir. Akciğer örneklerinde duyarlılık ve özgüllük sırası ile % 71.1 ve % 93.5, akciğer dışı örneklerde ise % 61.9 ve % 100 olarak saptanmıştır. Yayma pozitif akciğer örneklerinde ise testin duyarlılığı % 83.3 ve özgüllüğü % 100 olarak bulunmuştur.Sonuç: Tüberkülozun hızlı tanısında PCR-ELISA yönteminin kısmen çok fazla ekipman gerektirmeyen bir yöntem olması nedeni ile, özellikle yayma pozitif akciğer örnekleri için, mikobakteriyoloji laboratuvarlarında tüberküloz tanısında rutin bir NAAT olarak değerlendirilebileceği sonucuna varılmıştır.