COVID-19 Tanılı Hastalarda Hepatit B ve Hepatit C Seroprevalansının Değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: COVID-19 ile yaygın viral hepatitler olan HBV ve HCV enfeksiyonlarının birbirinin seyrini ne şekilde etkilediği kesin olarak bilinmemektedir. COVID-19 hastalarının tedavisinde kullanılan ilaçların karaciğer üzerine etkileri ve Hepatit B enfeksiyonu taşıyan hastalarda akut hepatik alevlenme riski araştırılması gereken bir diğer konudur. Tüm bu nedenler, COVID-19 ile HBV ve HCV enfeksiyonlarının ilişkisinin araştırılmasını gerektirmektedir. Bu çalışmanın amacı, COVID-19 tanılı hastalarda Hepatit B ve Hepatit C enfeksiyonlarının seroprevalansını belirlemek ve hastaların klinik özelliklerini değerlendirmektir. Yöntem: Bu çalışma kesitsel bir prevalans çalışmasıdır. Çalışmaya 1 Ocak-30 Haziran 2021 tarihleri arasında üniversite hastanesinin COVID-19 polikliniğine başvuran ve PCR testi pozitif bulunan, 18 yaşın üzerinde 1026 hasta dahil edildi. Katılımcılara çalışmanın içeriği hakkında sözel bilgi verildi ve yazılı onamları alındı. Araştırmacı tarafından kişisel bilgi formu yüz yüze görüşülerek uygulandı. COVID poliklinik hemşireleri tarafından venöz kan örneği alınarak Hepatit B yüzey antijeni (HBsAg), Anti HBs, hepatit B çekirdek antikoru (Anti-HBc IgG), Anti HCV, aspartat aminotransferaz (AST), alanin aminotransferaz (ALT), gama glutamil transpeptidaz (GGT), total bilirubin, direk bilirubin, indirek bilirubin ve hemogram değerleri çalışıldı. Verilerin istatistiksel analizi IBM SPSS Statistics sürüm 20 paket programı ile yapıldı. Gruplar arasında karşılaştırmalar için Kruskal-Wallis H ve Mann-Whitney U testleri kullanıldı. İstatistiksel anlamlılık p<0,05 olarak kabul edildi. Bulgular: Katılımcıların yaş ortalaması 45,11±16,12; %53,6’sı (n=550) kadın, %30,0’u (n=308) lise mezunu, %25,7’si (n=264) ev hanımıdır. Hastalarda öksürük %39,9; halsizlik %34,3 ve ateş %26,1 en sık belirtilen klinik şikâyetti. Katılımcıların %55,4’ünün bilinen kronik bir hastalığı yoktu. En sık görülen kronik hastalık %19,3 ile hipertansiyondu. PCR testi pozitif olan hastalarda HBsAg, anti-HCV, anti-HBs ve Anti-HBc IgG için seropozitiflik oranları sırasıyla %1,4 (n=14/1026); %0,5 (n=5/1026); %48,5 (n=498/1026); %18,2 (n=187/1026) olarak bulundu. Hastaların hepatit seroloji sonuçları cinsiyete göre karşılaştırıldığında kadınlarda Anti HBs negatifliği erkeklerden daha yüksek olarak bulundu (p=0,034). Sonuç: COVID-19 tanılı hastalarda HBV ve HCV seropozitifliği ülkemiz ve bölgemizdeki seroprevalans çalışmaları ile karşılaştırıldığında normal popülasyondan düşük bulundu. Bu veriye dayanarak, kronik viral hepatitlerin COVID-19 için primer risk faktörü olmadığı düşünülebilir. Ancak bu düşünceyi kesin olarak kanıtlamak ve COVID-19 ve viral hepatitler arasındaki etkileşimi göstermek için daha detaylı yeni çalışmalara gereksinim vardır.