OTİZM SPEKTRUM BOZUKLUĞU TANILI VE TİPİK GELİŞİM GÖSTEREN KÜÇÜK ÇOCUKLARIN BESLENME DAVRANIŞLARININ, UYKU SORUNLARININ, EBEVEYN KAYGI VE DEPRESYON DÜZEYLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Abstract

AMAÇ: Bu çalışmada, otizm spektrum bozukluğu (OSB) olan küçük çocukların beslenme davranışı ve uyku sorunlarının, ebeveynlerinin depresyon ve kaygı düzeylerinin sağlıklı kontrollerle karşılaştırılması ve OSB semptom şiddeti, ebeveyn kaygı ve depresyon düzeyleri ile çocukların beslenme davranışı ve uyku sorunlarına yönelik ilişkinin değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. GEREÇ VE YÖNTEM: Araştırmanın örneklemi, 18 ay ile 60 ay arasında OSB tanısı alan 81 hasta ve 60 sağlıklı çocuk ile oluşturmuştur. OSB tanısı Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve İstatistiksel El Kitabı-5 (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders [DSM])’e göre çocuk ve ergen psikiyatri uzmanı tarafından konulmuştur. Hasta grubundaki küçük yaş çocukların OSB semptom şiddeti, klinisyen tarafından Çocukluk Otizmi Derecelendirme Ölçeği (ÇODÖ) uygulanarak değerlendirilmiştir. Çocuklarda Beslenme Davranışı Anketi (ÇBDA), Çocuk Uyku Alışkanlıkları Anketi (ÇUAA) ve Beck Depresyon Ölçeği (BDÖ), Beck Anksiyete Ölçeği (BAÖ) çalışmaya alınan çocukların ebeveynleri tarafından doldurulmuştur. BULGULAR: OSB grubunda ÇBDA içme tutkusu alt ölçeği (z = -2.87, p =0.004), ÇUAA toplam puanı (z = -3.013, p =0.003), ebeveyn BDÖ (z = -5.213, p < 0.001), ve ebeveyn BAÖ (z = 4.474, p < 0.001) toplam puanları sağlıklı kontrollere göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha yüksek olduğu saptanmıştır. OSB ve sağlıklı kontroller arasında ÇBDA diğer alt ölçek puanlarının istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık göstermediği saptanmıştır. Hasta grubunda, otizm belirti şiddeti ile ÇBDA alt ölçek puanları, ÇUAA, ebeveyn BDÖ ve BAÖ toplam puanları arasında bir ilişki bulunmamıştır. SONUÇ: OSB olan küçük çocukların sağlıklı çocuklara göre daha çok uyku problemi yaşantıladıkları, içeceklere yönelimlerinin daha çok olduğu ve ebeveynlerinin depresyon ve anksiyete düzeylerinin daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Bu çalışma OSB tanısı ile küçük çocukların uyku sorunları, içeceklere olan yönelimleri ve ebeveynlerinin ruh sağlığı arasında anlamlı bir ilişki olduğunu göstermektedir.