Son beş yılda (2012-2017) Afyon Kocatepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesinde izlenen hastane kaynaklı pnömoni olgularının değerlendirilmesi

Abstract

AMAÇ: Bu çalışmanın amacı hastanenin farklı bölümlerinde HKP (Hastane kaynaklı pnömoni) ve VİP (Ventilatör ilişkili pnömoni) sıklığını, florayı oluşturan mikroorganizmaları ve antibiyotik direnç paternlerini belirleyerek uygun ampirik tedaviye yol göstermek. GEREÇ VE YÖNTEM: Ocak 2012 ve Aralık 2017 tarihleri arasın-da Afyon Kocatepe Üniversitesi (AKÜ) Hastanesi’nde yatan ve takipleri sırasında HKP ve VİP gelişen, 18 yaş ve üzeri hastalar çalışmaya dahil edildi. Yaş, cinsiyet, yattığı klinik birim, kronik hastalık varlığı, pnömoninin ventilatör ile ilişkisi, mortalite gelişen hasta sayısı, mortalite gelişen hastaların özellikleri, olası risk faktörleri değerlendirildi. BULGULAR: Hastaların 405'i (%65.5) VİP, 213'ü (%34.5) HKP idi. Yaş ortalaması 67.20±15.42 yıl bulundu. 240'ı (%38.8) kadın, 378'i (%61.2) erkek hastaydı. Erkek cinsiyetin VİP ve HKP gelişmesi üzerine etkisi görüldü (p=0.006). 329 hastada (%53.2) kronik hastalık yokken, 289'unda (%46.8) vardı. En sık eşlik eden kronik hastalıklar sırasıyla; Diabetes mellitus (DM) (%15.3), Hipertansiyon (HT) (%12.6), Kronik Obstruktif Akciğer Hastalığı (KOAH) (%7.6) idi. Komorbidite varlığının VİP gelişmesini etkilediği bulundu (p=0.003). Yoğun bakım ünitelerinde (YBÜ) yatan hastaların 122 (%57.3)'sinde HKP, 384 (%94.9)’ünde VİP gelişti. Dahili birimlerde yatan hastaların 63 (%29.6)'ünde HKP, 14 (%3.4)'ünde VİP gelişti. Cerrahi birimlerde yatan hastaların ise 28 (%13.1)'inde HKP, 7 (%1.7)'sinde VİP gelişti. YBÜ'lerde ya-tan hastalarda HKP ve VİP görülme oranı anlamlı düzeyde yük-sek bulundu (p<0.001). HKP grubunda 213 hastanın 161'inde (%75.5), VİP grubunda ise 405 hastanın 211'inde (%52.1) etken mikroorganizma belirlenemedi. HKP ve VİP olgularında en sık izole edilen etkenler; A.baumannii, K.pneumoniae, P.aeruginosa, E.coli ve metisilin dirençli S.aureus (MRSA) idi. A.baumanni suşlarında meropenem direnci 103 (%97.2), imipenem direnci 105 (%99.1) bulundu. Hastaların 373'ünde (%60.4) mortalite gelişti. VİP grubunun 297'sinde (%48.1), HKP grubunun 76'sın-da (%12.3) mortalite görüldü. VİP olgularında mortalite oranı anlamlı düzeyde yüksek bulundu (p<0.001). Erkek cinsiyet, yaş ortalamasının ≥60 olması, komorbidite varlığı ve YBÜ'de yatış mortaliteyi artıran risk faktörleri idi. Hiçbir etken mikroorganizma ile mortalite gelişmesi arasında ise bir korelasyon saptanmadı. SONUÇ: Bu retrospektif çalışmada HKP'lerin çoğunun VİP olarak gözlenmesi, kurumumuzda VİP gelişmesini engellemek için alınması gereken önlemlerin artırılması gerektiğini düşündürmektedir.