Yeni kardiyovasküler risk belirteçleri plazma aterojenik indeksi, nötrofil/lenfosit oranı ve monosit HDL oranı obezitede nasıl etkilenmektedir? Kesitsel retrospektif bir çalışma

Abstract

AMAÇ: Dünya Sağlık Örgütünün(DSÖ) tanımlamasında; vücut kitle indeksi (VKİ) 25 ve üzeri olanları hafif kilolu, 30 ve üzeri olanları obez olarak sınıflandırmıştır ve obezitenin dünya genelinde prevalansı giderek artmaktadır. Obezite, artık epidemi ve önemli bir halk sağlığı problemi haline gelmiştir. Çalışmamızda kronik inflamatuvar ve epidemik bir hastalık olan obezitenin yeni inflamasyon ve kardiyovasküler hastalık risk belirteci olarak tanımlanmış nötrofil/lenfosit oranı (NLR), monosit düşük yoğunluklu lipoprotein (HDL) oranı (MHR) ve plazma aterojenik indeksi (PAI) parametreleriyle ilişkisini araştırmak amaçlanmıştır.GEREÇ VE YÖNTEM: Birinci basamak sağlık merkezine 01.12.2018 ile 31.04.2019 tarihleri arasında ardışık başvuran toplam 536 hasta retrospektif kesitsel tasarımla değerlendirildi. Hastaların demografik özellikleri, kronik hastalık karakterleri ve laboratuvar, boy, kilo, bel ve kalça çevreleri hasta kayıt veri tabanından temin edildi. Başvuran hastalar, VKİ’ne göre normal kilolu (18,5-24,9), hafif kilolu(25-29,9), obez (30-34,9) ve morbid obez(35 ve üzeri) olarak dört gruba ayrıldı. Gruplar arası değişkenler değerlendirildi.BULGULAR: Çalışmada yaş ortalaması 34 (IQR 25-42)’tü ve %84,5’i(452) kadın cinsiyetteydi. Çalışma popülasyonunun %18(97)’si normal kilolu, %26,5 (142)’si hafif kilolu, %27,5(147)’si obez, %28,2 (151)’si morbid obezdi. Obezite derecesi arttıkça yaş (p<0.001), hipertansiyon öyküsü(p=0.003) anlamlı olarak artmaktaydı. Laboratuvar parametreleri incelendiğinde, açlık kan şekeri düzeyi, insülin direnci,C-reaktif protein (CRP), ferritin düzeyleri obezite derecesi ile artmıştı (p<0.001) ancak HDL kolesterol azalmıştı (p<0.001). NLR, MHR ve PAI de obeziteyle artış gösterdi ancak istatistiksel anlamlılığa sadece PAI ulaştı (p<0.001). Hemoglobin, platelet, D vitamini, B12 vitamini değişkenlerinde obezite grupları arasında anlamlı farklılık yoktu. Lineer regresyon modelinde obezite ile yaş, CRP ve PAI arasında kuvvetli ilişki saptandı.SONUÇ: Araştırdığımız parameterlerden PAI, obez hastalarda kardiyovasküler hastalık riski değerlendirmek için ucuz ve pratik bir belirteç olarak klinik pratikte kullanılabilir. NLR ve MHR obezite ile artmış ancak istatiksel anlamlılığa ulaşmamıştır.